Bugün her kapı çalınışta kulak veriyordum, bunda biraz merakın da dahli var, Süreyya’nın ikide birde tutan baÅŸ aÄŸrısını düÅŸünüyorum. Acaba baÅŸka bir hissin dahli yok mu diye kalbimi tahlil etmekten de hâli deÄŸilim. Pek sarih bir suretle göremiyorum, fakat ben ÅŸu satırları yazarken Süreyya’ya baÅŸka bir kadının “OÄŸlum!” demekte olması beni biraz... Ä°ÅŸte müÅŸkilü’l-ifade hislerden biri daha. Buna kıskanmak denemez. Hayır, kıskanmak deÄŸil, fakat bir ÅŸey ki beni o kadar memnun etmiyor.
Modern hikâyenin ilk örneklerini içeren Küçük Åžeyler eseriyle Halit Ziya’yı (1866-1945) derinden etkileyerek hikâye yazmaya yönelten SamipaÅŸazade Sezai (1860-1936), Bir Yazın Tarihi’ni okuduktan sonra haftalık Musavver Malumat dergisinde bir deÄŸerlendirme yazısı yazar. Halit Ziya’dan okuduÄŸu ilk kitaptır Bir Yazın Tarihi. Sezai Bey, kitaptaki hikâyeleri tek tek ele almadan önce genel bir deÄŸerlendirme yapar eser hakkında. AÅŸağıdaki satırları bu deÄŸerlendirme bölümünden aktarıyoruz:
“Bir sabah uyanır uyanmaz, kendi kavminden, kendi cinsinden, yanı başında, gökten düÅŸmüÅŸ gibi bir ÅŸair!.. Gayet hayalî, amik, istiÄŸrak-perver bir ÅŸair! Güzel bir kusur!.. Yanı başında, insanın haberi olmadan senelerin biriktirdiÄŸi, kendi lisanında, bir hizane-i nev-güşade-i ÅŸiir!.. Bazı ÅŸairlerin mülhem olmak için zamanları vardır. EÅŸya-yı hariciyenin tesiratını bekler. Bir çiçeÄŸin, bir tebessümün inkiÅŸafına, bir ziyanın, bir naÄŸmenin, bir ruhun pervazına muntazırdır. Kış yaÄŸmurlarının tesiriyle baharda baÅŸlayan çaÄŸlayanlar gibi!.. Halid Ziya Bey’in iktidar-ı ÅŸairanesi ise derin bir nehr-i daimîü’l-cereyan gibi her dem huruÅŸan.
Kitabı karşımda: Bir Yazın Tarihi!.. Bütün bir rüya!.. HoÅŸ bir rüya!..”
BaÅŸka söze gerek var mı?
Öyleyse ilk baskıdaki (1900) özgün biçimiyle hikâyeleri okumaya baÅŸlayabiliriz.
N. AHMET ÖZALP
